Gübre ve Yem’de KDV Muamması
Mustafa Bahadır ALTAŞ
SM.Mali Müşavir
mba444@mynet.com
Giriş; Bilindiği üzere; TBMM’de 25.10.1984 tarihinde kabul edilen, 02.11.1984 tarih ve 18563 sayılı Resmi Gazetede yayınlanan 3065 Sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu, 01.01.1985 tarihinden itibaren Türk Vergi Sistemi içinde uygulamaya konulmuştur. Yürürlüğe girdiği günden günümüze kadar Katma Değer Vergisinin kapsamı ve oranı hakkında uygulamada hep sorun yaşanmış farklı yorumlar ve değerlendirmeler üzerine yapılan her yasal düzenleme sonrasında tebliğ sirkü veya iç genelgelerle yeniden açıklama gereği duyulmuştur.
3065 sayılı KDV’de mal teslimleri ile hizmet ifalarına uygulanacak katma değer vergisi oranlarının yer aldığı (I) sayılı listede 2015/8353 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yapılan değişiklikle ve 6663 Sayılı Kanunla KDV’nin 13.maddesinde yapılan düzenleme sonrasında piyasada özellikle gübre, yem, kepek, razmol, balık unu, et unu, kemik unu gibi ürünlerin teslimlerinde KDV oranının %1 mi uygulanacağı yoksa istisna kapsamında mı değerlendirileceği ikilime yaşanmaktadır.
Açıklama; Yapılan yasal düzenleme ve değişiklikler;
01.01.2016 tarihli ve 29580 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 29.12.2015 tarihli ve 2015/8353 sayılı Bakanlar Kurulu Kararında; bazı mallara uygulanacak KDV oranları, ÖTV oran ve tutarları ve tütün fonu tutarları yeniden belirlenmiştir.
Buna göre; Mal ve Hizmetlere Uygulanacak Katma Değer Vergisi Oranlarının Tespitine İlişkin Kararın eki (I) sayılı listeye (listede yer alan teslim ve hizmetler için, % 1 ) aşağıdaki sıralar eklenmiştir.
“19- Küspe (21/12/2015 tarihli ve 2015/8320 sayılı Bakanlar Kurulu Karan ile yürürlüğe konulan İstatistik Pozisyonlarına Bölünmüş Türk Gümrük Tarife Cetveli’nin 2303.10 pozisyonunda yer alan nişastacılık artıkları ve benzeri artıklar ile 2303.30.00.00.00 pozisyonunda yer alan biracılık ve damıtık içki sanayinin posa ve artıkları hariç), tam yağlı soya (fullfat), kepek, razmol, balık unu, et unu, kemik unu, kan unu, tapiyoka (manyok), sorgum ve her türlü fenni karma yemler (kedi-köpek mamaları hariç), saman, yem şalgamı, hayvan pancarı, kök yemler, kuru ot, yonca, fiğ, korunga, hasıl ve slajlık mısır, üçgül, yemlik lahana, yem bezelyesi ve benzeri hayvan yemleri (yeşil ve kuru kaba yemler ve bunların pellet şeklinde veya mevsimsel ihtiyaçlara göre bir bağlayıcı kullanılarak veya kullanılmadan işlem görmüş olanları dahil),
20- Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı tarafından tescil edilen gübreler ile gübre üreticilerine bu ürünlerin içeriğinde bulunan hammaddelerin teslimi.”
Yapılan bu düzenleme sonrasında daha önce %8 ve %18 gibi farklı oranlar uygulanan tam yağlı soya (fullfat), kepek, razmol, balık unu, et unu, kemik unu, kan unu, tapiyoka (manyok), sorgum ve her türlü fenni karma yemler (kedi-köpek mamaları hariç), saman, yem şalgamı, hayvan pancarı, kök yemler, kuru ot, yonca, fiğ, korunga, hasıl ve slajlık mısır, üçgül, yemlik lahana, yem bezelyesi ve benzeri hayvan yemleri teslimde 1 Ocak 2016 tarihinden itibaren Katma Değer Vergisi oranı %1 olarak uygulanmaya başlanmıştır.
10 Şubat 2016 Tarihli ve 29620 sayılı Resmi Gazetede yayınlanan 6663 Sayılı Gelir Vergisi Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunun 13. maddesinde yapılan düzenleme ile Katma Değer Vergisi Kanunun 13.maddesinde yer alan istisna hükümleri yeniden düzenlenmiştir. Yapılan değişiklikle 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanununun 13 üncü maddesinin birinci fıkrasına aşağıdaki bent eklenmiştir.
Araçlar, Kıymetli Maden ve Petrol Aramaları ile Ulusal Güvenlik Harcamaları ve Yatırımlarda İstisna Madde 13
ı) (6663 sayılı Kanunun 13 üncü maddesiyle eklenen bent. Yürürlük; 10.02.2016) Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı tarafından tescil edilen gübreler ve gübre üreticilerine bu ürünlerin içeriğinde bulunan hammaddelerin teslimi ile küspe (Türk Gümrük Tarife Cetvelinin 2303.10 tarife pozisyon numarasında sınıflandırılan nişastacılık artıkları ve benzeri artıklar ile 2303.30.00.00.00 gümrük tarife istatistik pozisyon numarasında sınıflandırılan biracılık ve damıtık içki sanayinin posa ve artıkları hariç), tam yağlı soya (fullfat), kepek, razmol, balık unu, et unu, kemik unu, kan unu, tapyoka (manyok), sorgum ve her türlü fenni karma yemler (kedi-köpek mamaları hariç), saman, yem şalgamı, hayvan pancarı, kök yemler, kuru ot, yonca, fiğ, korunga, hasıl ve slajlık mısır, üçgül, yemlik lahana, yem bezelyesi ve benzeri hayvan yemleri (yeşil ve kuru kaba yemler ve bunların pellet şeklinde veya mevsimsel ihtiyaçlara göre bir bağlayıcı kullanılarak veya kullanılmadan işlem görmüş olanları dahil) teslimi,
Sonuç; Katma Değer Vergisi Kanunun 28.maddesinde yer alan (I) sayılı listenin 19 ve 20 sırasındaki malların teslimi de KDV oranının %1 olarak belirlenmiştir. 6663 sayılı kanunla KDV’ nun 13.maddesinde yapılan düzenleme ile de bu bentte yar alan malların teslimi istisna edilmiştir.
Yapılan bu değişiklik ve düzenlemeler sonrasında piyasada özellikle gübre, yem, kepek, razmol, balık unu, et unu, kemik unu gibi ürünlerin teslimlerinde KDV oranının %1′ mi uygulanacak yoksa istisna kapsamında mı değerlendirilecek ikilime yaşanmaktadır.
Bize göre de özellikle 3065 sayılı KDV kanunun 13/ı maddesinde yer alan düzenleme ile mal ve Hizmetlere Uygulanacak Katma Değer Vergisi Oranlarının Tespitine İlişkin Kararın eki (I) sayılı listeye eklenen 19 ve 20 sıra hükümlerinin kendi içinde birbirisi ile çeliştiği açıktır.
Çünkü; 3065 sayılı KDV kanunun 13/ı maddesinde yer alan düzenleme Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı tarafından tescil edilen gübreler ve gübre üreticilerine yapılan teslimlere ilişkin bir istisna olup bunun dışında gerçekleştirilen teslimleri kapsamadığı anlaşılmaktadır.
Mal ve Hizmetlere Uygulanacak Katma Değer Vergisi Oranlarının Tespitine İlişkin Kararın eki (I) sayılı listeye 19 ve 20 sırasına eklenen bölümde yer alan ürünlerin tesliminde ise KDV oranın %1 olarak uygulanması gerekmektedir.
Yukarıda yer alan yasal düzenlemeler doğrultusunda piyasada bu konuda yaşanan olumsuzlukları gidermek için acilen Maliye Bakanlığının konuya ilişkin bir açıklama yapmasında yarar vardır.